Julaibib, tina ngaranna ogé geus bisa kasawang kumaha dedeganana. Hideung, busekel. Julaibib, mangrupakeun ngaran nu teu ilahar di nagri Arab mangsa harita. Ngaran éta, lain kahayangna, boa lain kahayang kolotna ogé. Ti saprak gurudag ka alam dunya, Julaibib teu apal saha ari indung bapana. Pon kitu deui jalma-jalma di sabudeureunana, teu nyaraho, atawa teu harayang nyaho. Pikeun masrakat Yatsrib, teu ngabogaan nasab jeung sélér, mangrupakeun kacacadan sosial nu kacida gedéna. Kaayaanana éta, ngajadikeun jalma-jalma euweuh nu daék ngadeukeutan anjeunna. Goréng rupa, pikasieuneun, pendék, bengkung, hideung, tur fakir. Pakéan rudin, sukuna rorombéheun bari teu disendal-sendal acan. Teu boga imah pikeun ngiuhan, saréna ngagolér di mana waé, teu maké dadampar. Abu Barzah, pamingpin Bani Aslam, nepi ka ngawawarkeun ngeunaan Julaibib, "Tong aya nu ngantep Julaibib asup ka riungan aranjeun! Demi Allah! Lamun manéhna kitu, kuring nu bakal nandasa manéhna!"
Tapi, mun Allah tos ngersakeun maparin rohmatNa, euweuh hiji ogé makhluk nu bisa ngahalangan. Julaibib nampa hidayah. Anjeunna teu weléh aya di shaf panghareupna dina sholat jeung dina jihad. Sanajan ampir sakabéh jalma angger nganggap anjeunna lir nu euweuh. Tapi teu kitu pikeun Rasulullah Shollallahu ‘alaihi wasallam. Julaibib nu nganjrek di shuffah Masjid Nabawi, dina hiji poé ditaros ku Nabi Shollallahu ‘alaihi wasallam, "Julaibib…, naha anjeun teu rarabi?"
"Saha pijalmieunana, Ya Rasulallah Shollallahu ‘alaihi wasallam, nu kersa ngajantenkeun minantu ka abdi?" Julaibib ngajawab sabari imut. Euweuh riuk-riuk ngarasula atawa nyalahkan takdir Allah. Rasulullah Shollallahu ‘alaihi wasallam ogé imut, ngadangu jawaban Julaibib. Tapi dina poé saterusna, basa pendak jeung Julaibib, Rasulullah Shollallahu ‘alaihi wasallam naroskeun deui hal éta. "Julaibib, naha anjeun teu rarabi?" Kitu deui Julaibib, ngajawab kalawan jawaban anu sarua. Kitu, kitu, jeung kitu. Tilu poé tuluy-tuluy.
Dina poéan katilu éta, Nabi nuyun Julaibib, dibawa ka salahsahiji imah saurang pamingpin Anshor.
"Kuring rék ngararabikeun anak awéwé anjeun," dawuh Rasulullah Shollallahu ‘alaihi wasallam ka nu boga imah.
"Duh, kalintang éndah tur barokahna." Nu boga imah marahmay, boga sangka yén Nabi nu bakal jadi calon minantuna. "Ya Rasulallah Shollallahu ‘alaihi wasallam, ieu tangtos bakal janten cahya nu nyaangan rorompok abdi."
"Tapi lain keur kuring," sanggem Rasulullah Shollallahu ‘alaihi wasallam, "Kuring ngalamar anak awéwé anjeun keur Julaibib."
"Julaibib...?" Reuwas.
"Enya, keur Julaibib."
"Ya Rasulullah Shollallahu ‘alaihi wasallam,” ngarénghap rada beurat. "Abdi badé nyuhunkeun tinimbangan pun bojo heula perkawis hal ieu."
"Ka Julaibib?" Pamajikanna satengah ngajerit. "Jalma goréng patut, teu boga nasab, teu boga sélér, teu boga kalungguhan, jeung teu boga harta. Demi Allah, teu sudi! Pamohalan anak urang nu geulis, kudu dirarabikeun ka Julaibib!"
Keur padungdengan kitu, anakna nyoara ti satukangeun hordéng, "Saha nu nyuhunkeunna, Bu, Pa?"
Indung bapana, nerangkeun ngeunaan saha nu ngalamar anakna pikeun Julaibib.
"Naha ibu sareng bapa badé nampik pamudut Rasulullah Shollallahu ‘alaihi wasallam? Demi Allah, abdi kersa. Demi Allah, kumargi Rasulullah Shollallahu ‘alaihi wasallam nu nyuhunkeun, mangka moal tumiba kaancuran tur karugian pikeun abdi."
Kocapkeun, kalayan du'a Nabi, Julaibib laksana ngadahup ka éta awéwé geulis. Kaéndahan di dunya éta, sihoréng teu ditakdirkeun lumangsung lila. Sanajan pamajikanna sholéhah, tapi wédadari geus kacida lilana mikasono Julaibib. Julaibib geus ditakdirkeun hina di dunya. Anjeunna leuwih pantes cicing di surga batan di dunya nu teu pati soméah ka dirina.
Basa anjeunna syahid, Nabi kacida leungiteun. Tapi Nabi seja ngajarkeun hiji hal ka para shohabatna. Mangka Nabi naros dina mangsana perang lekasan, "Naha aranjeun kaleungitan hiji jalma?"
"Henteu, ya Rasulallah Shollallahu ‘alaihi wasallam!" ngajarawab ragem. Kawasna bener, aya atawa henteuna Julaibib, euweuh bédana.
"Naha aranjeun kaleungitan hiji jalma?" Nabi naros deui, pameunteuna semu euceuy.
"Henteu, ya Rasulallah Shollallahu ‘alaihi wasallam!" Sawaréh para shohabat, ngajawab kalawan ham-ham, teu pati yakin jiga saméméhna. Sababaraha urang diantarana, tinglalieuk ka kénca jeung katuhu.
Rasulullah Shollallahu ‘alaihi wasallam ngarénghap jero. "Tapi kuring kaleungitan Julaibib," sanggemna.
Para shohabat karék engeuh. "Téangan Julaibib!"
Mangka kapanggih Julaibib anu mulya, syahid kalawan tatu minuhan awakna. Di sakurilingna, tinggalolér tujuh layon satru anu geus dipaténi ku anjeunna. Rasulullah shollallohu 'alaihi wassallam, kalawan pananganna nyalira, mulasara layon Julaibib. Rasulullah Shollallahu ‘alaihi wasallam nyolatan sarta ngangkatkeun dua pananganna. "Ya Allah, anjeunna nyaéta bagéan ti diri abdi sarta abdi bagéan ti dirina."
Saéstuna hikmah sajati, tara kaungkab ti anggalna, sabab kabodoan mindeng ngalamurkeun gambaran saliwatan.
Naon hartina hadé rupa, lamun teu dibarengan ku kasholéhan. Naon hartina lubak-libuk harta, lamun teu ngajurung kana kataatan.